DATÜB Heyeti Strasbourg’ta Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi Başkanı Mevlüt Çavuşoğlu (sağdan ikinci) ile birlikte Gürcistan, Kırgızistan ve diğer bölgelerde yaşayan Ahıska Türklerinin durumları ele alındı, Kırgızistan’daki hemşerilerimizin durumunun aciliyeti üzerinde duruldu.

Ahıska Türklerinin sorunlarını Avrupa Konseyi gündemine taşımak için Dünya Ahıska Türkleri Birliği (DATÜB) temsilcileri Fransa’nın Strasbourg kentine giderek bir dizi görüşmelerde bulunmuşlardır. Avrupa Konseyi’nin 2010 yılı 4. dönem toplantıları 4-8 Ekim 2010 tarihlerinde yapıldı. Strasbourg’daki toplantılar için DATÜB Genel Başkanı Ziyatdin İsmihanoğlu’nun da katılacağı programlanan görüşmelere, Ankara’dan DATÜB Genel Koordinatörü Prof. Dr. İlyas Doğan, Fransa’dan DATÜB Avrupa Temsilcisi Gazeteci Burhan Özkoşar ve DATÜB Tiflis Temsilcisi İsmail Molidze birlikte genel başkanı temsilen katılmışlardır. DATÜB Genel Başkanı Ziyatdin İsmihanoğlu ise son anda Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı Mehmet Ali Şahin’in Kazakistan ziyaretinde Ahıska Türklerine ilişkin sorunların görüşüleceği toplantı yapılması üzerine programa ara vererek Kazakistan’a döndü.

Avrupa Konseyi Nezdinde Gündemine Taşınan Genel Sorunlarımız Aşağıda Özetlenmiştir:

Avrupa Konseyi Genel Sekreter Yardımcısı Maud de Boer-Buquicchio (Ortada) ile görüşen DATÜB temsilcileri ileriye dönük umutlarını artırmıştır. Özellikle de Ahıska ve köylerinde yaşayan Ahıska Türklerine uygulanan anlamsız baskıların sona erdirilmesi konusunda olumlu izlenimlerle ayrılmışlardır.
Gürcistan Devletinin Ahıska Türklerinin geri dönüşünü engelleyici bir tutum içindedir. Gürcistan’ın bu tutumunu belgeleyen bazı örnek olaylar maddeler halinde yetkililere görüşmeler esnasında dile getirilerek çözümü talep edilmiştir.

1- Vatana dönüşiçin Azerbaycan’dan yapılan 13.000 civarında başvurudan sadece 5500’ü işleme konmuşancak henüz hiçbir sonuç çıkmamıştır. Diğer ülkelerden yapılan az sayıda başvuru da Gürcistan makamlarınca bekletilmekte ve bir psikolojik bıktırma politikası güdülmektedir.

2- Gürcistan’a kendi imkânları ile dönen 42 aileye inanılmaz baskılar uygulanmaktadır. Onlardan geldikleri ülkelere geri dönmeleri için inanılmaz baskılar uygulanmaktadır. Bu aileler sürekli polis tarafından izlenmekte ve rahatsız edilmektedirler.

3- Kendi imkânları ile ev veya tarla satın alanlara çeşitli bahaneler öne sürülerek tapu belgesi verilmemektedir. Böyle bir keyfi uygulama ne yazık ki Avrupa Konseyi’ne üye bir devlette yaşanmaktadır.

4- Gürcü makamları kendi imkânları ile Ahıska’ya dönmeye çalışanlara karşı ayrımcı, ırkçı ve suçlayıcı muameleler yapmaktadır. Gelenlerin eşyaları sınırda dağıtılmakta, parçalanmakta, eşyaların içinde eroin, esrar gibi suç sayılan maddelerin bulunduğu bahane edilmektedir. Ancak bugüne kadar bu iddiaların hiç biri doğru çıkmamıştır.

5- Gürcistan’a dönen Türklerin soy isimleri değiştirilerek onlara Gürcü ismi almaları yönünde açık bir baskı uygulanmaktadır.

6- Ahıska’ya dönenlere hiçbir şekilde Gürcistan vatandaşlığı verilmemektedir. Vatana kendi imkânları ile dönenlerden Türkiye’ye turist olarak geçişyapanlar hiçbir gerekçe öne sürülmeksizin sınırdan içeri alınmamaktadır. Böylece aileler bölünmektedir. Gürcistan’ın bu uygulamasının amacı gelenleri pişman ederek geri gitmelerini sağlamak, gelmek isteyenlerin de gözünü korkutmaktır.

7- Halkımızın vatanımız Ahıska’ya dönmesi ile ilgilenen herkes bir bahaneyle hapse atılmakta, tutuklanmakta ve ayrımcı uygulamalara maruz bırakılmaktadır. Ancak haklı davamızı sürdürmekte kararlıyız.

Soldan sağa: Burhan Özkoşar DATÜB Avrupa Temsilcisi, Prof. Dr. İlyas Doğan DATÜB Genel Koordinatörü, Avrupa Konseyi Türkiye Delegasyonu Başkanı Erol Aslan Cebeci, Tiflis DATÜB Temsilcisi İsmail Molidze.

DATÜB Heyeti Avrupa Konseyi Planlama, Kalkınma ve Ekonomi işler Komisyonu Üyesi Azerbaycan Milletvekili Ganire Paşayeva (Soldan ikinci) ve Kırım Tatar Milli Meclis Başkanı Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu (Sağdan ikinci) ile birlikte bir süre görüşmelerde bulunmuşlardır.

Örnekler:

i) Uzun yıllardan beri Ahıska’ya dönüşamacına hizmet eden Veten Cemiyeti başkanı Süleyman BARBAKADZE Temmuz 2010 tarihinden beri tutukludur. Ne ile suçlandığı belirsizdir.

ii) Veten Cemiyeti Azerbaycan şubesi başkanı İbrahim Burhanov’a Gürcistan’a girme yasağı konmuştur.

iii) Resül Müseddinov 2009 yılı sonunda yeni yıl tatili için Türkiye’ye geçmişancak Gürcistan devleti geri dönüşüne izin vermemiştir. Müseddinov 2,5 ay Türkiye’de bekledikten sonra Azerbaycan’a dönmek zorunda kalmıştır. Müseddinov ailesinin diğer fertleri de Gürcistan’dan ayrılarak Azerbaycan’a dönmek zorunda kalmışlardır.

iv) Dünya Ahıska Türkleri Birliği Ahıska Şubesi Başkanı Abamüslim Mustafaoğlu Gürcistan vatandaşıdır. Oğlu Yaşar Mustafaoğlu ise Gürcistan vatandaşlığı için başvuru dosyasını Gürcü makamlarına teslim etmişbiriydi. Yaşar Mustafaoğlu 2010 Şubat ayında Türkiye’nin sınır kasabasına bir günlük bir ziyaret gerçekleştirmek için Gürcistan dışına çıkmıştır. Gürcü makamları aylarca bu şahsın Gürcistan’a girişini engellemiştir. Sonuçta adı geçen kişi ailesinden ayrı olarak Azerbaycan’a geri gitmek zorunda kalmıştır.

v) 3 yıldan beri Gürcistan vatandaşlığına geçmek için bekleyen Recep Kocaliev’in Gürcistan devlet okullarında öğrenci 4,7,9 ve 10 yaşlarındaki çocuklarını daha önce ücretsiz olarak okutmaktaydı. Ancak şimdi ona ayrımcılık yapılmakta ve her çocuk için 300 dolar ödemesi talep edilmektedir.

vi) 14 yaşındayken 1944’te Ahıska’dan sürgün edilen Islam Niyazov 2007 yılında kendi imkanları ile Ahıska bölgesinde Abastuban köyüne yerleşmiştir. Niyazov’un oğlu ve gelinine Gürcistan vatandaşlığı verilirken bu yaşlı insana halen vatandaşlık verilmemiştir.

vii) 23 Aralık 2009’da Yusuf Süleymanov, Mehemmed Rahimov Alihanov ailesiyle birlikte Gürcistan’a gelmek istemiştir. Ancak sınırda ev eşyaları arasında eroin bulunduğu suçlaması yöneltilerek bu şahıslar ve çocukları 27 saat gözaltında tutulmuşlardır. Kan testinden bir şey çıkmadığı halde ev eşyalarına el konmuştur.

viii) 1944 yılında sürgün edilen Ahıskalılardan 6 kişi doğdukları yurtlarını ziyaret etmek için Eylül 2010’da Türkiye’den otobüsle Ahıska’ya gitmek istemişlerdir. Gümrüğe geldiklerinde kısa bir sorgudan sonra bir yerlerle telefon görüşmelerinin ardından Gürcistan’a girişlerine izin verilmiştir. Ahıska’da otele yerleştiklerinde otelin sahibi gelerek yerlerinin olmadığını söyleyerek otelden çıkmaları istenmiş, daha sonra sokağa çıkınca birisi yanlarına yaklaşarak yardımcı olabileceğini söyleyerek bir eve para karşılığında misafir etmiş. Odalarında yatmak üzereyken evin sahibi gelerek paralarını geri iade etmişve evinden ayrılmalarını istemiştir. Ahıskalı hemşerilerimiz gece geç saatlerinde taksi tutarak Kılde köyünde eskiden tanıdıklarının evine giderek misafir olmuşlardır. Bu zaman içerisinde sürekli takip edilen hemşerilerimiz uzun kalamayıp geri dönmüşlerdir. Sadece bu olay bile Ahıskalıların ne derece baskı altında olduğunu gösteren tipik bir örnektir.

Gürcistan devletinin halkımıza uyguladığı yıldırma ve ayrımcı politikalarından sadece bazıları yukarıda sıralandı. Ancak halkımızın durumu gittikçe kötüleşmektedir. Bunun en açık örneği Şubat 2010’dan beri iç kargaşa ile çalkalanan Kırgızistan’da yaşayan Ahıska Türkleri oluşturmaktadır. Bu ülkede ortaya çıkan çatışmalar sırasında halkımızın evleri ve işyerleri tümüyle yağmalanmıştır. Onların Kırgız veya Özbek olmamaları bu kargaşa ortamında tamamen korumasız kalmalarına yol açmıştır. Halkımızdan Kırgızistan’da yaşayanların içinde bulundukları zor koşulları gidermek için uygar dünya mutlaka bir çözüm bulmalıdır. Bütün bu olumsuzlukların sebebi vatansız oluşumuzdur.

TALEPLERİMİZ

Bizler Dünya Ahıska Türkleri Birliği olarak temsil ettiğimiz halkımız adına haklarımızın geri verilmesini talep ediyoruz. Halkımız son derece çalışkandır. Vatana döndüklerinde Gürcistan’a üretimin artması ve ekonominin gelişmesi yönünde çok önemli katkıda bulunacaklarına inanıyoruz.
Gürcistan Devletinin 1999’da Avrupa Konseyine taahhüt ettiklerini yerine getirmesini talep ediyoruz.
Gürcistan devletinin Ahıska’ya dönenlere ve dönmek isteyenlere uyguladığı ayrımcı ve hukuk dışı uygulamalara son vermelidir.

Halkımızın geri dönüşiçin Gürcistan makamlarına yaptığı başvuruların bir an önce sonuçlanmasını talep ediyoruz.

Geri dönüşiçin gerekli koşulların hazırlanmasını, konut ihtiyacı, eğitim, sağlık gibi konularda gereken yardımın uygar dünya tarafından yapılmasını talep ediyoruz. Biz haksız olarak yurdumuzdan sürgün edilmeseydik bunların hiç birine gerek kalmayacaktı.

Bizim için güncel en önemli sorun Kırgızistan’da yaşayan 18.000 kişinin içinde bulunduğu zor durumdur. Bu nüfusun topluca Gürcistan’da Ahıska bölgesine yerleşmesine izin verilmesini talep ediyoruz. Bu kitle aynı ülkede yaşadıkları için yeni duruma daha kolay adapte olabileceklerine dikkatleri çekmek istiyoruz.

Sonuç olarak; biz haksız olarak 66 yıl önce sürüldüğümüz Vatanımız Ahıska’ya dönmek için bütün insanlıktan bize ilgi göstermesini ve yardım etmesini bekliyoruz.

İkinci görüşme Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi İzleme Dairesi Başkan Vekili Bas Klein ile oldu. Hollandalı parlamenter Bas Klein’ın yanı sıra Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi tarafından Gürcistan’ı izlemek ve rapor hazırlamak üzere raportör olarak yeni görevlendirilen Danimarkalı Parlamenter Michael Aastrup Jensen ve Arnavutluk Parlamenteri olan Koraportör Kastriot İslami ile de görüşme gerçekleştirildi. Görüşmeler oldukça verimli geçmiştir.

Avrupa Konseyi İzleme Komitesi Başkanı Dick Marty ile de görüşülmüşolup konu tekrar gündeme getirilmiştir. İsviçreli Parlamenter Dick Marty konuyu yakinen izlediğini ve yeni görevlendirilen raportörün konuya hassasiyetli yaklaştığı bilgisini aktarmıştır.

Diğer bir önemli görüşme Avrupa Konseyi nezdinde saygın ve çok önemli ve etkin bir kişi olan İsveçli parlamenter ve AKPM tarafından seçilen İnsan Hakları Komiseri Thomas Hammarberg ile yapılmıştır. İnsan Hakları konusunda oldukça duyarlı bir kişiliğe sahip olan Hammarberg heyetimize yakın ilgi göstermiştir. DATÜB tarafından hazırlanmışdosya ve dokümanlar kendisine takdim edilerek konunun ehemmiyetini ve aciliyeti vurgulanmıştır.
Sayın Hammerberg aynı gün basına vermişolduğu demecinde Gürcistan’ın insan hakları konusunda çok yavaşhareket ettiğini vurgulamışve hızlı adımlar atması istenmiştir. Bu demeci gündemin önemli bir maddesi olmuştur.
Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclis Başkanı Antalya Milletvekili Mevlüt Çavuşoğlu ile yapılan görüşme oldukça verimli geçmiştir. Sayın Çavuşoğlu haklı davamıza ilgisini hiçbir zaman esirgememiştir. Aynı zamanda DATÜB Genel Başkanı Ziyatdin İsmihanoğlu’nun da yakın dostu olan Mevlüt Çavuşoğlu birlikte çalışmanın önemini vurgulamıştır. Görüşmemizde en kısa zamanda Ankara’da konu ile ilgili daha ileri girişimlerde bulunmanın önemi vurgulanmıştır.

Diğer bir önemli görüşme ise Avrupa Konseyi Genel Sekreter Yardımcısı Maud de Boer-Buquicchio ile yapılmıştır. Hollandalı Parlamenter Buquicchio İnsan hakları konusundaki hassasiyetini bir kez daha göstererek yanına Gürcistan üzerinde çalışmalarını yürüten yardımcılarını da alarak görüşmemize katılmışlardır. Görüşmede Ahıska Türklerinin sorunlarını dinledikten sonra bu konuda sadece Avrupa Konseyi değil diğer Uluslar arası örgütleri de harekete geçirdiklerini söyleyerek bu konunun bir an önce çözülmesi gerektiğini vurgulamıştır. Kendilerinin de bu konuyu önemsediklerini belirterek Gürcistan’ın Avrupa Konseyi’ne üye olurken vermişolduğu taahhütlerini henüz yerine getirmemişolması ve azınlıklara uyguladığı baskının kabul edilemeyeceğini vurgulamıştır. Özellikle kendi imkanlarıyla yurtlarına gelerek yerleşen Ahıska Türklerine uygulanan baskıların Avrupa Konseyi tarafından kabul edilemeyeceğini ve konu ile ilgili çalışmaların derhal başlatıldığını sözlerine eklemiştir. Yardımcılarından çalışmalarında sadece Gürcistan yönetimini değil özellikle Ahıska Türklerinin durumunu yerinde incelemelerini istemiştir.
DATÜB Heyeti son görüşmeleri ise Avrupa Konseyi Planlama, Kalkınma ve Ekonomi işler Komisyonu Üyesi Azerbaycan Milletvekili Ganire Paşayeva ve Kırım Tatar Milli Meclis Başkanı Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu ile birlikte bir süre görüşmelerde bulunmuşlardır. Görüşmelerde Kırım Tatarlarının başarısını örnek alınması gerektiği bunun için tecrübelerinden istifade edilmesi için görüşlerine başvurulmuştur. Mücadele edilmesi ve daha çok birlik olunması gerekliliği üzerinde görüşbildirmişlerdir.

Burhan ÖZKOŞAR
STRASBOURG
Kaynak : Ahıska Press