Ahıska'nın Tarihi Kronolojisi

• Ekleyen Muhammet İZZETOĞLU 13 Mart 2011 - Filed in Ahıska - #Ahıska Tarihi  - 10.416 izlenme
  
  

  Ahıska...

  Gürcüce ‘’Yeni Kale’’ anlamına gelen Ahal-tsihe’nin Türkçe şeklidir...

   

  642 yıl...

  Bölge ilk İslam fetihleri sırasında Hz.Osman’ın hilafeti döneminde Şam Valisi

  Hz. Muaviye’nin kumandanlarından Habib bin Mesleme tarafından fethedildi...

   

  1068 yıl...

  Ahıska, Selçuklular zamanında Alparslan tarafından ele geçirildi...

   

  1267-1268 yıllar...

  Ahıska, Moğolların hakimiyeti altına girdi...

  Daha sonra, bölgedeki mahalli Valiler, yarı bağımsız olarak Atabeg unvanını aldılar...

   

  1268-1578 yıllar...

  Ahıska, Ardahan, Artvin kesimlerinin idarecileri olan Atabegler, bölgenin yönetimini ellerinde tuttular ve İlhanlı, Karakoyunlu ve Akkoyunlu devletlerine bağlı kaldılar...

   

  1578 yıl...

  Yavuz Sultan Selim’in Çaldıran seferleri sırasında dolaylı olarak yardımları görülen Ahıska Atabegleri, Lale Mustafa Paşa’nın Çıldır Savaşı sonunda Osmanlı İmparatorluğu’nun idaresine girdiler...

  Son Atabeg Minüçihr bağlılığını bildirerek, müslüman oldu ve

  Mustafa Paşa adını aldı...

  Ahıska, yeni kurulan Çıldır eyaletinin merkezi haline getirildi...

  Çıldır’ın savaşlarda harap olması üzerine,

  Ahıska eyalet oldu...

   

  1635 yıl...

  Bir ara Safeviler’in eline geçen şehir (bölge), Osmanlı İmparatorluğu tarafından geri alındı...

   

  17.yüzyılda...

  Önemli bir stratejik mevkide bulunan Ahıska’da, Evliya Çelebi’ye göre,

  Taş bir Kale içinde bin yüz kadar toprak ev, pekçok cami, hamam,

  medrese ve han buylunmaktaydı...

   

  1828-1829 yıllar...

  Osmanlı İmparatorluğu - Rusya savaşı sonunda imzalanan Edirne Antlaşmasıyla Rusya’ya terk edildi...

  Ahıska’nın Rusya’nın eline geçmesi, Ahıskalı Türk Halkı arasında büyük üzüntüye sebep oldu...

   

  1853-1856 yıllar...

  Osmanlı İmparatorluğu - Rusya savaşlarında Osmanlı ordusuna yardımcı olan Ahıskalı Türk Halkı, savaş sonunda Rusya’nın baskısından kaçarak, Erzurum’a sığındı...

  (Kaynak: ‘‘Ukrayna’da Ahıska ve Tatar Türkleri’’ Murtaza İZZETOĞLU)

   

  13 Nisan 1918’de…

  13 Nisan 1918’de, altında kırk imza bulunan Ahıska ve Ahılkelek ahalisi temsilcileri bir bildiri yayımlayarak altı maddelik sebeplerle iradelerini şu şekilde ilân etmişlerdir:

  “Müslümanları tamamen imhadan korumak, özellikle de Müslümanların Kafkas’ın ve bilhassa Gürcistan’ın bir parçası olarak yaşamalarının mümkün olmadığını göz önüne alarak biz oy birliği ile Türk Hükûmeti’nden Ahıska ve Ahılkelek vilâyetlerinin bir kısmının ilhak edilmesini rica etmeyi kararlaştırdık. Bu karar, bu vilâyetlerin Müslüman nüfusunun tam desteği ile alınmıştır. Onlar, Türk Hükûmeti bu ricayı reddederse, tek kişi kalıncaya ve son kurşuna kadar kendi hak ve hürriyetleri için savaşmaya kararlıdırlar! Kendi kaderini tayin hakkına uygun olarak nüfusunun çoğu Müslüman olan Ahıska ve Ahılkelek vilâyetlerinin bir kısmı bugünden itibaren Türkiye’nin bir bölümü olarak görülüp bunu gerçekleştirmek için derhâl gereken tedbirler alınmalı ve Kafkasya Hükûmeti’ne bu hususta bilgi verilmelidir.”  (‘‘ Elviye-i Selâse’nin Son Yılları – II ’’,   Yunus ZEYREK, Kaynak: http://www.ahiska.org.tr/yazi.php?goster=332 )

   

  1918 yıl...

  Mondros Mütakeresi’ne göre, Ahıska ve Ahılkelek sancakları, merkezi Kars olan Yerli Geçici Hükümet’e (Milli Şura Teşkilatı’na) katıldılar...

   

  Haziran 1918 yıl...

  Milli Gürcistan Hükümeti Trabzon Antlaşmasıyla bu iki sancağı

  resmen Türkiye’ye bıraktı...

   

  13 Nisan 1919 yıl...

  İngilizlerin Kars’ı işgalı ve Milli Şura’nın dağıtılması üzerine, Ahıska Gürcistan tarafından işğal edildi...

   

  16 Mart 1921 yıl...

  Moskova Antlaşması’yla, Ahıska Gürcistan’ın Tiflis vilayetine bağlandı...

  Ahıska, bugün aynı adı taşıyan bölgenin idari merkezidir...

   

  1940 yıl...

  Ahıska’da bulunan Linyit madenleri, bölgenin önemini giderek arttırmış ve burada enerjiye dayalı sanayi tesisleri kurulmuştur...

  (Kaynak: ‘‘Ukrayna’da Ahıska ve Tatar Türkleri’’ Murtaza İZZETOĞLU)

   

  Ahıska’da meydana gelen tarihi olaylar sonrası Türkiye’ye yapılan göçler…

  24 Nisan 1877... Veya Rumi 1293... ‘’ 93 Harbi...’’

  Rus orduları, Rumeli ve Anadolu kesimlerinden Türk topraklarına girdiler...

   

  1930-1944 yıllar...

  Sovyet dönemi... Sovyet yönetimi, Gürcistan, Ahıska’dan halkımızın aydınları ve din adamlarını Sibirya’ya sürgün etti...

   

  1990 yıllar…

  Eski Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin (SSCB) 21 Aralık 1991 tarihinde dağılmasından sonra, Bağımsız Devletler Topluluğunu (BDT – SNG) oluşturan cumhuriyetlerden Türkiye’ye yapılan serbest göçler…

   

  1992 yıl…

  Eski Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin (SSCB) 21 Aralık 1991 tarihinde dağılmasından sonra, Bağımsız Devletler Topluluğunu (BDT – SNG) oluşturan cumhuriyetlerden Türkiye’ye, TBMM’de, 02.07.1992 tarihinde kabul edilen

  3835 sayılı “Ahıska Türkleri’nin Türkiye’ye Kabulü ve İskanına Dair Kanun’un ve Türkiye Cumhuriyeti  Hükümeti’nin 1992 yılında kabul ettiği 3706 nolu karara göre, iskanlı ve serbest göçler…

   

  Sürgün…

  
  

  14-16 Kasım 1944 yıl...

  Sovyet Yönetimi, Gürcistan’ın Ahıska bölgesinden, Ahıskalı Türk halkımızı Özbekistan, Kırgızistan ve Kazakistan’a sürgün etti...

   

  Zorunlu Göçler…

  
  

  Mayıs, Haziran 1989-Ocak, Şubat 1990 yıllar...

  Özbekistan’ın, Fergana ve Taşkent vilayetlerinde Ahıska Türklerine karşı meydana gelen soykırım olaylardan sonra, Özbekistan’dan, Rusya, Ukrayna, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan ve Türkiye’ye zorunlu göçler...

   

  Temmuz 2004 yıl...

  Rusya Federasyonu, Krasnodar’dan, ABD’ya zorunlu göç…

  Saldırlar…

  
  

  Nisan, Haziran 2010 yıl...

  Kırgızistan, Mayevka köyü ve Oş eyaletlerinde Ahıska Türklerine yapılan saldırılar...

  Ve…

   

  Ahıskalı Türkler,

  TARİH YAZIYOR !

  
  

  24 Mayıs  2010 yıl...

  Dünya Ahıska Türkleri Birliği’nin (DATÜB) resmen kuruluyor...

   

  19-20 Şubat  2011 yıl...

  Dünya Ahıska Türkleri Birliği’nin (DATÜB) İstişare Toplantısı İstanbul’da, Dünya Ahıska Türkleri Birliği’nin (DATÜB) Genel Başkanı Ziyaetdin İsmihanoğlu KASSANOV’un başkanlığında ve Ahıskalı Türklerin Temsilcilerinin katılımı ile yapılıyor...

   

  Mart  2011 yıl…

  Dünya Ahıska Türkleri Birliği’nin (DATÜB) ilk tarihi Kurultayı organize etmek amacıyla kurulan Çalışma Komisyonu’nun toplantısının, İstanbul’da, Dünya Ahıska Türkleri Birliği’nin (DATÜB) ve Ahıskalı Türklerin Temsilcilerinin katılımı ile yapılması kararlaştırılıyor...

   

  14-16 Nisan 2011 yıl…

  Dünya Ahıska Türkleri Birliği’nin (DATÜB) ilk tarihi Kurultayı’nın Ankara’da 14-16 Nisan 2011 tarihlerinde yapılması, Dünya Ahıska Türkleri Birliği’nin (DATÜB) ve Ahıskalı Türklerin Temsilcilerinin katılımı ile kararlaştırılıyor...